Zgrupowanie "Chrobry II"

Opis:

         Zgrupowanie "Chrobry II" jako jednostka organizacyjna i bojowa powstało w pierwszych dniach Powstania, a ostateczną strukturę osiągnęło w dniach 10-12 sierpnia 1944 r.

W skład zgrupowania wchodziły:
- batalion "Lech Żelazny"
- batalion "Lech Grzybowski"
- kompania rezerwowo-wartownicza
- kompania łączności
- pluton żandarmerii
- służby

         Dowódca mjr Zygmunt Brejnak "Zygmunt", szef sztabu kpt. Jan Jaroszek "Proboszcz".

         W skład zgrupowania dochodzącego do 3.200 żołnierzy weszły drobne oddziały, które nie zdołały dotrzeć na miejsce przeznaczenia i liczni ochotnicy, w tym żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych. Organizatorzy działając samorzutnie, w oderwaniu od swoich władz i konspiracyjnych struktur nazwali nowo formowaną jednostkę "Grupa Chrobry". Kiedy okazało się, że na sąsiednim odcinku działa zorganizowany w konspiracji batalion "Chrobry", przyjęto nazwę "Zgrupowanie Chrobry II" i jako takie podporządkowano dowódcy I obwodu Śródmieście. Zgrupowanie było jednostką ochotniczą, a jej powstanie i działalność umożliwiła patriotyczna postawa mieszkańców tej robotniczo-rzemieślniczej dzielnicy Warszawy.
         Oddziały zgrupowania wzięły udział w wielu walkach mających na celu opanowanie punktów oporu nieprzyjaciela , jak i dozbrojenie coraz liczniejszych szeregów. Opanowały Dworzec Pocztowy przy ul. Żelaznej , Wojskowy Instytut Geograficzny, fabrykę Deringa przy ul. Grzybowskiej , gdzie zdobyto duże zasoby mundurów i wyposażenia. Zdobyły siedzibę żandarmerii Nordwache przy ul. Chłodnej .
         Po upadku Ochoty oddziały zgrupowania broniły placówek wzdłuż Alej Jerozolimskich.
         W nocy z 30/31 sierpnia 1944 wydzielone, najlepiej uzbrojone oddziały zgrupowania brały udział w nieudanej próbie przebicia drogi na Stare Miasto zajmując przy poważnych stratach własnych na kilka godzin Hale Mirowskie.
         We wrześniu linia frontu ustabilizowała się, umocnione placówki utrzymywały swój stan posiadania. Dzielnica walczyła uzyskując honorową nazwę "twardego frontu". We wrześniu Niemcy dwukrotnie podejmowali bezskuteczne rozmowy na temat kapitulacji.
         W dniach kapitulacji Powstania zgrupowanie "Chrobry II" wymaszerowało do niewoli jako część 15 pułku piechoty 28 dywizji piechoty Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej. Straty ugrupowania wyniosły około 450 zabitych i ponad 1.800 rannych.


Opis odznaki:

         Krzyż równoramienny (o zarysie Krzyża Żelaznego), obrzeżony wypukłą listewką. Na ramionach symbol "kotwicy" i daty 1 VIII - 5 X 1944. Tło na ramionach groszkowane. W centrum tarcza czerwono emaliowana z wyobrażeniem muru ceglanego i ukośnym napisem CHROBRY II. Krzyż jest ukośnie przebity mieczem owiniętym pasem (podobnego symbolu używały organizacje narodowe). Odznaka posrebrzana i patynowana,
Tombak, wymiary 20x20 mm.


Bardziej szczegółowy opis historii zgrupowania "Chrobry II" znajduje się na stronie Wikipedii.

redakcja: Maciej Janaszek-Seydlitz

opracowanie graficzne: Joanna Janaszek-Seydlitz