Batalion "Chrobry I"

Opis:

         Batalion wywodził się z oddziału bojowego zorganizowanego w 1939 r. przez por. Kazimierza Burnosa "Cordę" bez kontaktu z innymi organizacjami podziemnymi. Po 2 latach oddział liczył ponad 100 żołnierzy. W 1942 r. organizacją i legalizacją oddziału zajął się kpt. Gustaw Billewicz. W końcu 1942 r. jednostka otrzymała kryptonim "Chrobry" i weszła w skład IV rejonu Śródmieście AK.

W skład batalionu wchodziły:
- kompania "Czarnecki",
- kompania "Corda",
- kompania "Konar",
- kompania "Wierny",
- służby.

Dowódca batalionu kpt./mjr Gustaw Billewicz "Sosna".

         W momencie wybuchu Powstania batalion liczył około 420 dość słabo uzbrojonych żołnierzy. Oddział miał za zadanie zamknięcie ul. Żelaznej z wylotami Krochmalnej, Grzybowskiej, Łuckiej, Pańskiej, Prostej, Twardej, Chmielnej, zamknięcie Wolskiej z Karolkową i Młynarską, zdobycie "Nordwache" oraz opanowanie rejonu do Al. Jerozolimskich z dworcem towarowym. Założenia zostały wykonane jedynie częściowo. "Nordwache" została zdobyta dopiero trzeciego dnia. Później batalion brał udział w walkach na Woli, a 6 sierpnia trzy kompanie oraz służby w liczbie około 610 żołnierzy przeszły na Starówkę. Kompania "Cordy" pozostała w Śródmieściu i weszła w skład batalionu "Rum".
         Na Starówce batalion walczył w obronie ruin getta, Pałacu Mostowskich, Arsenału , Pasażu Simonsa, Ogrodu Krasińskich. Brał udział w ataku na dworzec Gdański.
         Ostatnią redutą bronioną na Starym Mieście przez batalion "Chrobry I" był Pasaż Simonsa na rogu Nalewek i Długiej . 31 sierpnia ciężkie bomby spadły na pasaż, w którym stacjonował batalion, zawalając całkowicie 6-piętrowy budynek i sąsiadującą z nim szkołę. W gruzach obu budynków zginęło około 380 żołnierzy batalionu "Chrobry I".
         1 września pozostali przy życiu żołnierze batalionu przeszli kanałami do Śródmieścia, a niewielka część, też kanałami, na Żoliborz. W Śródmieściu batalion zajął stanowiska bojowe na ul. Brackiej przy Alejach Jerozolimskich i bronił barykad przy ul. Chmielnej, Widok i Marszałkowskiej utrzymując pozycje do końca Powstania.


Opis odznaki:

         Tarcza obrzeżona cienką wypukłą linią. W polu czerwono emaliowanym godło z czapek (orzeł w koronie siedzący na tarczy amazonek). Na tarczy amazonek "kotwica" oraz litery AK. Nad orłem data 1944; u góry w ramce napis CHROBRY I.
Biały metal, wymiary 16,2x26 mm.


Bardziej szczegółowy opis historii batalionu "Chrobry I" znajduje się na stronie Wikipedii.

redakcja: Maciej Janaszek-Seydlitz

opracowanie graficzne: Joanna Janaszek-Seydlitz