SZTANDARY POWSTAŃCZE
Od najdawniejszych czasów historii oręża polskiego sztandar w wojsku był największą świętością. Chroniąc go w czasie walki żołnierze gotowi byli ponieść najwyższą ofiarę własnego życia. W okresie zaborów i okupacji sztandary bojowe Wojska Polskiego były ukryte i z pietyzmem przechowywane. Dziś możemy je podziwiać eksponowane w muzeach i kościołach.
W czasach gdy o wolność Polski toczyła bój największa podziemna armia drugiej wojny światowej nie było warunków na tworzenie sztandarów. Tylko nieliczne partyzanckie oddziały Armii Krajowej szczyciły się posiadaniem własnych sztandarów bojowych. Podobnie było podczas trwania Powstania Warszawskiego 1944 r.
Po zakończeniu wojny żołnierze AK na długie lata zostali wepchnięci w historyczny niebyt. Wielu z nich zostało wtrąconych do więzień a nawet pozbawionych życia. Władze komunistyczne próbowały umniejszyć etos Powstania Warszawskiego i Armii Krajowej.
Sytuacja zmieniła się dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku. W roku 1989 powstał Światowy Związek Żołnierzy AK (ŚZŻAK) i Związek Powstańców Warszawskich (ZPW). Środowiska oddziałowe zaczęły zabiegać o posiadanie własnych sztandarów. Na przeszkodzie stanęły stosunkowo wysokie koszty wykonania, przerastające możliwości finansowe kiepsko na ogół sytuowanych żołnierzy-kombatantów emerytów lub inwalidów wojennych.
Naprzeciw tym trudnościom wyszła para rodaków z Kanady - małżeństwo Teresa i Zdzisław Knoblowie. Zdzisław Knobel, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego w 4 kompanii batalionu "Gozdawa" został przed laty zmuszony do emigracji politycznej. Pojawił się w Polsce w 1988 r. chcąc odszukać dawnych towarzyszy broni.
Skierowano go do staromiejskiego środowiska powstańczego zgrupowania "Róg". Usłyszawszy o kłopotach uniemożliwiających realizację sztandaru "Roga" zadeklarował spontanicznie sfinansowanie przedsięwzięcia. Została założona Fundacja im. Teresy i Zdzisława Knoblów, która podjęła akcję tworzenia akowskich sztandarów. Była to fundacja prywatna, finansowana wyłącznie z funduszy państwa Knoblów. Jako cel postawiła sobie produkcję sztandarów upamiętniających historię Armii Krajowej dla potrzeb młodego pokolenia.
Sztandary z reguły projektowane przez plastyków, byłych żołnierzy AK, były opracowane na podstawie Dekretu Prezydenta RP z 1937 r. regulującego przepisy dotyczące znaków wojskowych. Decyzja o ufundowaniu i wykonaniu sztandaru była konsultowana z Zarządem Głównym ŚZŻAK, który stwierdzał autentyczność istnienia danego oddziału. Przekazywanie gotowego sztandaru było dokonywane przez przewodniczącego Zarządu ŚZŻAK. Najczęstszym celebransem uroczystości poświęcenia sztandaru był ks. Biskup Zbigniew Kraszewski, często w asyście kapelana danego oddziału.
Począwszy od 1989 r. Fundacja T. Z. Knoblów ofiarowała kilkadziesiąt sztandarów oddziałów Powstania Warszawskiego i oddziałów akowskaich w całym kraju. Sztandary oddziałowe przechowywane są głównie w kościołach - w przyszłości zostaną przekazane do Muzeum Armii Krajowej lub Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
Na swoje sztandary żołnierze AK czekali prawie pięćdziesiąt lat. Utarło się nazywać je sztandarami Armii Krajowej mimo, że powstały w czasie gdy AK formalnie już od dawna nie istniała. De facto są sztandarami środowisk oddziałowych dawnej Armii Krajowej. Są nieocenionym elementem integracji byłych żołnierzy AK oraz wielkim symbolem patriotyzmu, ilustrując szmat historii nie do końca znanej młodemu pokoleniu.
W przyszłości stanowić będą trwały ślad dziejów Armii Krajowej i Państwa Podziemnego, przemawiając do serc i wyobraźni następnych pokoleń.
Poniżej prezentujemy zbiór sztandarów związanych głównie z oddziałami Powstania Warszawskiego oraz Okręgu Warszawskiego. Poza nimi jest cała grupa sztandarów oddziałów akowskich z całej Polski w jej przedwojennych granicach.
Jeśli ktoś zna sztandary oddziałów powstańczych lub oddziałów z obwodów podwarszawskich, które nie znalazły się w prezentowanej kolekcji - prosimy o kontakt na adres mailowy naszej strony.
opracował Maciej Janaszek-Seydlitz
na podstawie materiałów dostarczonych przez
Panią Marię Szydluk z d. Basiewicz
ps. "Ryszarda Drutowska", "Rysia"
sanitariuszkę bat. WSOP "Dzik" zgrupow. "Róg"
|
Sztandar Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej
Decyzję o ufundowaniu sztandaru podjęto 16 grudnia 1997 r.
Sztandar został zaprojektowany przez mgr inż. architekta Jacka Cydzika.
Sztandar poświęcony został 13 września 1998 r. w Świątyni Jasnogórskiej w Częstochowie przez ks. Biskupa sufragana katowickiego Gerarda Bernackiego.
Przechowywany jest w gabinecie Prezesa Zarządu Głównego ŚZŻAK w Warszawie.
Docelowym miejscem będzie Muzeum Armii Krajowej.
|
|
Sztandar Związku Powstańców Warszawskich
Sztandar został zaprojektowany przez p. Marię Szydluk ps. "Ryszarda Drutowska", "Rysia", saniteriuszkę zgrup. "Róg" i powstał dzięki fundacji J. Szydluka.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1992 r. w Warszawie przy ul. Zagórnej 5 na Czerniakowie.
Przechowywany jest w gabinecie Zarządu Głównego PZW w Warszawie.
Docelowym miejscem będzie Muzeum Powstania Warszawskiego.
|
|
Sztandar Komendy Głównej Armii Krajowej
Decyzję o ufundowaniu sztandaru podjęto w 1993 r.
Sztandar został zaprojektowany przez por. Bolesława Penciaka ps. "Tomasz", żołnierza Centralnego Biura Legalizacji KGZWZ-AK"Park" i został ufundowany przez Zbigniewa Niemczyckiego.
Sztandar poświęcony został 15 października 1994 r. w Katedrze Garnizonowej WP w Warszawie przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia.
Przechowywany jest w lokalu Okręgu ŚZŻAK w Warszawie.
|
|
Sztandar "Szarych Szeregów"
Decyzję o ufundowaniu sztandaru podjęto w 1996 r.
Sztandar został zaprojektowany przez dha Tadusza Kobaka.
Sztandar poświęcony został 24 listopada 1996 r. przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia a 26 marca 1997 r. odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Przechowywany jest w Sekretariacie Zarządu Głównego Stowarzyszenia Szarych Szeregów w Warszawie.
|
|
Sztandar "Wachlarza"
Decyzję o ufundowaniu sztandaru podjęto na początku lat 90-tych.
Sztandar został zaprojektowany przez inż Zdzisława Cypelta AK Kedyw Grodno.
Sztandar poświęcony został 28 kwietnia 1990 r. w kościele św. Marcina przy ul. Piwnej w Warszawie przez ks. rektora Bronisława Dębowskiego.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym sekretarza środowiska "Wachlarza" w Warszawie.
|
|
Sztandar organizacji "Polska Niepodległa"
Sztandaru został przekazany środowisku w czerwcu 1994 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Zbigniew Koźniewski z żoną, absolwenci ASP w Warszawie, członkowie środowiska.
Sztandar poświęcony został w pierwszą sobotę września 1994 r. w kościele św. Antoniego przy ul. Senatorskiej 31 w Warszawie.
Przechowywany jest w siedzibie Okręgu ŚZŻAK w Warszawie.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Radosław"
Idea stworzenia sztandaru powstała w 1986 r., ufundowany został przez środowiska żołnierskie jednostek wchodzących w skład Zgrupowania.
Zaprojektował go Józef Jerzy Hoffman.
Sztandar poświęcony został 2 października 1986 r. w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie przez ks. dominikanina Krzysztofa Kasznicę b. żołnierza pułku AK "Baszta".
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym w Warszawie.
Docelowym jego miejscem ma być Muzem Wojska Polskiego.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Bartkiewicz"
Sztandar oddany został w marcu 1991 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Jerzy Strzeszewski "Blady" żołnierz 2 kompanii Zgrupowania "Bartkiewicz".
Sztandar poświęcony został 26 kwietnia 1991 r. w w Katedrze Garnizonowej WP w Warszawie przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Chrobry I"
Sztandar oddany został w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektowała go grupa b. żołnierzy Zgrupowania: red. Maciej Piekarski, Marek Węglik, Bolesław Lenant, Marian Firlej, Ryszard Jankowski, Jan Zakrzewski.
Sztandar poświęcony został 31 sierpnia 1989 r. w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul.Freta w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie.
Docelowym miejscem sztandaru jest Muzeum Powstania Warszawskiego.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Krybar"
Sztandar oddany został w 1984 r. dzięki fundacji byłych żołnierzy Zgrupowania "Krybar".
Zaprojektował go Stanisław Kopf.
Sztandar poświęcony został 1 sierpnia 1984 r. w kościele św. Teresy przy ul.Tamka 4 w Warszawie przez ks. biskupa Stanisława Miziołka.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chrążego w Warszawie.
Docelowym miejscem sztandaru jest Muzeum Wojska Polskiego lub Muzeum Armii Krajowej.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Waligóra"
Sztandar oddany został w 1990 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Edward Szostak.
Sztandar poświęcony został 29 lipca 1990 r. w kościele św. Wojciecha przy ul.Wolskiej 76 w Warszawie przez kapelana Armii Krajowej ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w siedzibie Środowiska "Waligóra" w Warszawie.
Docelowym miejscem sztandaru jest kościół św. Wojciecha przy ul.Wolskiej 76 w Warszawie.
|
|
Sztandar Obwodu "Ochota"
Sztandar oddany został w 1988 r. dzięki fundacji środowiska byłych żołnierzy Obwodu.
Zaprojektowała go inż. architekt Danuta Świętochowska ps. "Teresa" sanitariuszka IV Obwodu.
Sztandar poświęcony został 31 lipca 1988 r. w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła w Pęcicach przez ks. proboszcza Mieczysława Rzepeckiego.
Przechowywany jest w mieszkaniach prywatnych członków Zarządu Środowiska.
Docelowym miejscem sztandaru jest Muzeum AK lub kościół św. Jakuba przy pl. Narutowicza w Warszawie.
|
|
Sztandar wojenny Obwodu "Praga"
Jeden z nielicznych sztandarów akowskich wykonany w czasie okupacji. Powstał w 1943 r. z inicjatywy członków konspiracyjnej "Organizacji Wojskowej", która weszła w skład Armii Krajowej.
Oddany dzięki Komitetowi Fundacji Sztandaru zbierającego składki od żołnierzy V rejonu.
Zaprojektował go inż. architekt Stanisław Marzyński ps. "Leon".
Sztandar poświęcony został 19 marca 1943 r. w kościele o.o. Pallotynów Chrystusa Króla Pokoju przy ul. Skaryszewskiej 12 przez ks. rektora Józefa Szykowskiego w asyście ks. Franciszka Borowca ps. Bazyli" pod osłoną oddziału dywersji bojowej AK.
Po wojnie trafił do Muzeum Wojska Polskiego.
Wobec trudności w wypożyczaniu oryginału w 1995 r. powstała idea stworzenia repliki sztandaru, która została zrealizowana staraniem b. żołnierzy 6-XXVI Obwodu Praga.
Sztandar został poświęcony 23 lipca 1995 r. w tym samym kosciele przez ks. proboszcza Edmunda Robka.
Przechowywany jest w Muzeum Pamięci Armii Krajowej V Rejonu Praga Obwód 6-XXVI w domu parafialnym o.o. Pallotynów ul. Skaryszewska 12 w Warszawie.
Docelowym miejscem sztandaru jest kościół o.o. Pallotynów.
|
|
Sztandar Obwodu "Praga"
Sztandar oddany został w 1988 r. dzięki składkom środowiska byłych żołnierzy 6-XXVI Obwodu Praga oraz praskich firm.
Zaprojektował go Bogdan Kluźniak ps. "Bajbuz".
Sztandar poświęcony został 17 lipca 1988 r. w kościele bazylice Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie przez ks. proboszcza Kazimierza Gałaja.
Przechowywany jest Urzędzie Dzielnicy Warszawa Praga Północ.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Kryska"
Pierwszy tymczasowy sztandar (malowany) oddany został w 1982 r. Został poświęcony 19 września 1982 r. w kościele św. Trójcy na Solcu przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Sztandar właściwy powstał w 1990 r. dzięki fundacji b. żołnierzy Zgrupowania, ich rodzin i sympatyków.
Zaprojektował go art. plastyk Marian Gostyński ps. "Kos" b. żołnierz Zgrupowania.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1990 r. w kościele M.B. Częstochowskiej na ul. Zagórnej 5 w Warszawie przez ks. prałata Adama Tymienieckiego "Zaremba".
Przechowywany jest w pokrowcu w specjalnej gablocie.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Róg"
Sztandar został przekazany środowisku w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go artysta plastyk Juliusz Kulesza.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1989 r. w Bazylice Archikatedralnej św. Jana w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w Bazylice Archikatedralnej św. Jana w Warszawie.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Leśnik"
Sztandar został przekazany środowisku w 1990 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Poświęcony został 6 czerwca 1990 r. w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie.
Kombatanci Zgrupowania "Leśnik" przekazali go pod opiekę syna "Leśnika" Mirosława Szypowskiego.
Przechowywany jest willi Szypowskich w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
|
|
Sztandar Pułku "Baszta" (pierwotny)
Sztandar powstał w 1983 r.
Sztandar poświęcony został 11 września 1983 r. w Świątyni Jasnogórskiej w Częstochowie.
Przechowywany jest w siedzibie środowiska - Muzeum Pamięci gen. W. Sikorskiego ul. Turecka 3 w Warszawie.
|
|
Sztandar Pułku "Baszta" (drugi)
Sztandar powstał w 1994 r. ze składek środowiska b. żołnierzy "Baszty" oraz pomocy Zarządu Dzielnicy Mokotów.
Zaprojektował go Jacek Cydzik zgodnie z wymogami regulaminu W.P.
Sztandar poświęcony został 3 sierpnia 1994 r. w kościele św. Michała przy ul. Puławskiej w Warszawie przez ks. proboszcza Józefa Hassa, kapelana czasu pokoju pułku "Baszta".
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Wojennym Orderu Virtuti Militari
Przechowywany jest w siedzibie środowiska - Muzeum Pamięci gen. W. Sikorskiego ul. Turecka 3 w Warszawie.
|
|
Sztandar 8 dyw. piech. AK im. R. Traugutta - Obwód "Żywiciel" (pierwszy)
Sztandar powstał w 1986 r. ze składek środowiska b. żołnierzy "Żywiciela".
Zaprojektował go artysta plastyk Jan Rocki ps. "Bratek" b. żołnierz 9 komp. dywersji bojowej Zgrup. "Żniwiarz".
Sztandar poświęcony został 30 września 1986 r. w kościele św. Stanisława Kostki przy ul. Hozjusza 2 w Warszawie przez ks. Wincentego Marczuka ps. "Homo" kapelana Zgrup. "Żyrafa" i ks. Józefa Sieradzana ps. Marian" kapelana Zgrup. "Żmija".
Przechowywany jest w klasztorze Sióstr Zmartwychwstanek ul. Krasińskiego 31 w Warszawie.
|
|
Sztandar 8 dyw. piech. AK im. R. Traugutta - Obwód "Żywiciel" (drugi)
Sztandar powstał w 1994 r. ze składek środowiska b. żołnierzy "Żywiciela".
Zaprojektował go artysta plastyk Jan Rocki ps. "Bratek" b. żołnierz 9 komp. dywersji bojowej Zgrup. "Żniwiarz".
Sztandar poświęcony został 30 września 1994 r. w kościele św. Stanisława Kostki przy ul. Hozjusza 2 w Warszawie przez ks. Wincentego Marczuka ps. "Homo" kapelana Zgrup. "Żyrafa" i ks. Józefa Sieradzana ps. Marian" kapelana Zgrup. "Żmija".
Przechowywany jest w kościele Dzieciątka Jezus przy ul. Czarnieckiego 15 w Warszawie.
|
|
Sztandar 21 p.p. - Zgrupowanie "Żaglowiec"
We wrześniu 1939 r. grupa oficerów i żołnierzy 21 p.p. stacjonującego przed wojną w Cytadeli przeszła do konspiracji tworząc Zgrupowanie "Żaglowiec". Sztandar pułkowy 21 p.p. znajduje się w Muzeum im. W. Sikorskiego w Londynie.
Sztandar Zgrupowania "Żaglowiec" powstał w 1992 r. ze składek środowiska b. żołnierzy Zgrupowania. Za działania w 1939 r. 21 p.p został odznaczony Srebrnym Krzyżem Wojennym Orderu Virtuti Militari.
Przechowywany jest w kościele Dzieciątka Jezus przy ul. Czarnieckiego 15 w Warszawie.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Gurt"
Sztandar powstał w 1987 r. ze składek środowiska b. żołnierzy Zgrupowania "Gurt".
Zaprojektował go artysta grafik Janusz Królikowski ps. "Zawadzki" b. żołnierz Zgrupowania.
Sztandar poświęcony został 4 kwietnia 1987 r. w kościele Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim w Warszawie przez ks. biskupa Stanisława Kędziora.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym dowódcy pocztu sztandarowego w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944 lub do 10 Warszaskiego Pułku Samochodowego im. mjr S. Starzyńskiego.
|
|
Sztandar Zgrupowania "Chrobry II"
Sztandar powstał w 1987 r. ze składek środowiska b. żołnierzy Zgrupowania "Chrobry II", głównym fundatorem był Tadeusz Rapczyński ps. "Wrzos".
Zaprojektowała go artysta plastyk Joanna Jaworska.
Sztandar poświęcony został 4 kwietnia 1987 r. w kościele Dzieciątka Jezus przy pl. Starynkiewicza w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w Izbie Pamięci w Szkole Podstawowej nr 26 im. M. Biernackiego ps. "Generał" ul. Miedziana 8 w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
|
|
Sztandar Batalionu Harcerskiego "Zośka"
Sztandar powstał w 1989 r. ze składek środowiska b. żołnierzy Batalionu "Zośka" i rodzin poległych".
Zaprojektował go artysta rzeźbiarz Marek Łypaczewski.
Sztandar poświęcony został 8 kwietnia 1989 r. w kościele św. Andrzeja przy ul. Chłodnej 9 w Warszawie przez ks. proboszcza Tadeusza Uszyńskiego.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Wojennym Orderu Virtuti Militari
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym d-cy pocztu sztandarowego w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Wojska Polskiego.
|
|
Sztandar Batalionu "Miotła"
Sztandar powstał w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Józef Jerzy Hoffman.
Sztandar poświęcony został 2 października 1986 r. w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie przez ks. dominikanina Krzysztofa Kasznicę b. żołnierza pułku AK "Baszta".
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
|
|
Sztandar Batalionu "Parasol"
Sztandar powstał w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Józef Jerzy Hoffman.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1990 r. w kościele M.B. Częstochowskiej na ul. Zagórnej 5 w Warszawie przez ks. ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Wojennym Orderu Virtuti Militari
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
|
|
Sztandar Batalionu "Gozdawa"
Sztandar powstał w 1989 r.
Zaprojektowano go w środowisku "Gozdawa".
Przechowywany jest w pokoju gościnnym przy ul. ks. Popiełuszki 16 w Warszawie.
|
|
Sztandar Batalionu "Bończa"
Sztandar powstał w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektowała go Maria Szydluk b. żołnierz bat. WSOP "Dzik".
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1989 r. w Bazylice Archikatedralnej św. Jana w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
|
|
Sztandar Batalionu "Dzik"
Sztandar powstał w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektowała go Maria Szydluk b. żołnierz bat. WSOP "Dzik".
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1989 r. w Bazylice Archikatedralnej św. Jana w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
|
|
Sztandar Batalionu Harcerskiego "Wigry"
Sztandar powstał w 1989 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1989 r. w Bazylice Archikatedralnej św. Jana w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
|
|
Sztandar Batalionu "Gustaw"
Sztandar powstał w 1990 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go art. plastyk Stanisław Wysocki ps. "Ryszard", kolejny d-ca komp. "Janusz" bat. "Harnaś".
Sztandar poświęcony został 10 czerwca 1990 r. w Bazylice św. Krzyża Krakowskie Przedmieście 3 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w izbie kombatantów w Szkole im. bat. "Gustaw-Harnaś" przy ul. Cyrklowej 1 w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
|
|
Sztandar Batalionu "Harnaś"
Sztandar powstał w 1990 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go art. plastyk Stanisław Wysocki ps. "Ryszard", kolejny d-ca komp. "Janusz" bat. "Harnaś".
Sztandar poświęcony został 10 czerwca 1990 r. w Bazylice św. Krzyża Krakowskie Przedmieście 3 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w izbie kombatantów w Szkole im. bat. "Gustaw-Harnaś" przy ul. Cyrklowej 1 w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego 1944.
|
|
Sztandar II Batalionu Szturmowego "Odwet"
Sztandar powstał w 1991 r. ze składek środowiska b. żołnierzy Batalionu "Odwet".
Zaprojektował go dr arch. Zbigniew Wolak ps. "Szczupak", b. żołnierz Batalionu.
Sztandar poświęcony został 11 maja 1990 r. w kośc. Dzieciątka Jezus ul. Lindleya 12 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w lokalu prywatnym b. żołnierza batlionu w Warszawie.
|
|
Sztandar "Grupy Kampinos" Armii Krajowej
Sztandar powstał w 1995 r.
Zaprojektował go art. plastyk Jan Sarnecki.
Sztandar poświęcony został 17 lutego 1996 r. w kośc. św. Zygmunta pl. Konfederacji 55 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w lokalu prywatnym chorążego w Łomiankach.
|
|
Sztandar "Grupy Kampinos" Armii Krajowej Koło w Lesznie
Sztandar powstał w 1992 r. fundacją b. żołnierzy Grupy
Poświęcony został 3 maja 1992 r. w kośc. św. Jacka Chrzciciela w Lesznie przez ks. Waldemara Wojdeckiego.
Przechowywany jest w lokalu prywatnym prezesa koła w Lesznie.
|
|
Sztandar batalionu "Łukasiński"
Sztandar powstał w 1995 r.
Zaprojektował go art. rzeźbiarz Marek Łypaczewski oraz Tadeusz Trela.
Sztandar poświęcony został 18 maja 1991 r. w w Katedrze Garnizonowej WP w Warszawie przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia.
Przechowywany jest w siedzibie środowiska w klubie Cechu Rzemiosł Skórzanych ul. Wąski Dunaj 1 w Warszawie.
|
|
Sztandar batalionu "Kiliński"
Sztandar powstał w 1987 r. z fundacji b. żołnierzy batalionu.
Zaprojektował go Jerzy Chlistonoff ps. "Jurek" z 8 kompanii.
Sztandar poświęcony został 29 listopada 1987 r. w Bazylice św. Krzyża Krakowskie Przedmieście 3 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
|
|
Sztandar batalionu "Zaremba-Piorun"
Sztandar powstał w 1998 r. z fundacji b. żołnierzy batalionu.
Zaprojektował go inż. arch. Julian Pilichowski ps. "Orczan" b. żołnierz batalionu.
Sztandar poświęcony został 15 sierpna 1988 r. w kośc. św. Piotra i Pawła ul. Emilii Plater w Warszawie przez ks. prob. Stefana Kośnika.
Przechowywany jest w lokalu środowiskowym Al. Jerozolimskie 51 m. 9 w Warszawie.
|
|
Sztandar batalionu "Oaza"
Sztandar oddany został w 1991 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go art. plastyk Stefan Maciąg ps. "Kropidło".
Sztandar poświęcony został 12 września 1991 r. w kośc. św. Bonifacego ul. Czerniakowska 2/4 w Warszawie przez ks. Antoniego Prosowicza.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
|
|
Sztandar batalionu "Ruczaj"
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji b. żołnierzy batalionu.
Zaprojektował go zespół pod przew. inż Tadeusza Chludzińskiego ps. "Bicz".
Sztandar poświęcony został 2 października 1990 r. w kośc. Najświętszego Zbawiciela ul. Marszałkowska 37 w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym członka zarządu środowiska w Warszawie.
|
|
Sztandar Samodzielnego Dywizjonu "Jeleń"
Sztandar 7 pułku Ułanów Lubelskich został wręczony 22.03.1921 a 23.03.1921 odznaczony przez Marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Sztandar bierze z pułkiem udział w kampanii wrześniowej a potem zostaje ukryty. Odkopany sztandar w latach 60-tych zostaje przekazany do Muzem W.P.
Nowy sztandar konspiracyjnego Samodzielnego Dywizjonu "Jeleń", powstał w 1991 r. z fundacji społeczeństwa ziemi lubelskiej.
Sztandar poświęcony został 23 marca 1991 r. przez ks. prałata Jana Sikorę kapelana środowiska.
Sztandar odznaczony jest szarfą "Za niezwykłe męstwo w kampanii Armii Krajowej w okresie drugiej wojny światowej 1939-1945.
|
|
Sztandar Bazy Lotniczej "Łużyce"
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji T. Z. Knoblów, PLL Lot, Wytw Sprz Kom Okecie, Inst Lotn, b. żołnierzy bazy.
Zaprojektował go Witold Dziubalski ps. "Orkusz" b. żołnierz bazy.
Sztandar poświęcony został 28 kwietnia 1990 r. w kośc. św. Franciszka z Asyżu ul. Hynka 4a w Warszawie-Okęcie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego ps. "Zetka".
Przechowywany jest w gablocie w kośc. św. Franciszka z Asyżu ul. Hynka 4a w Warszawie-Okęcie.
|
|
Sztandar 7 p.p. AK "Garłuch"
Sztandar powstał w 1989 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy pułku.
Zaprojektował go Henryk Chmielewski ps. "Jupiter" b. żołnierz pułku.
Sztandar poświęcony został 19 lutego 1989 r. w kośc. św. Franciszka z Asyżu ul. Hynka 4a w Warszawie-Okęcie.
Przechowywany jest w gablocie w kośc. św. Franciszka z Asyżu ul. Hynka 4a w Warszawie-Okęcie.
|
|
Sztandar 1 Pułku Szwoleżerów im. Józefa Piłsudskiego
Sztandar został przekazany pułkowi 17.11.1919 r., 19.03.1921 r. został udekorowany przez Marszałka Józefa Piłsudskiego Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari. Brał udział w Wojnie Obronnej 1939 r., w czasie okupacji został ukryty. W 1985 r. został przekazany do Muzeum W.P.
Replika sztandaru powstał w 1993 r. z fundacji T. Z. Knoblów.
Sztandar poświęcony został 19 września 1993 r. w kośc. św. Andrzeja ul. Chłodna 9 w Warszawie przez ks. płk Tadeusza Uszyńskiego.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym d-cy pocztu w Warszawie.
|
|
Sztandar batalionu pancernego "Golski"
Sztandar powstał w 1995 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy batalionu.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
|
|
Sztandar Zgrupowania Artyleryjskiego "Granat" (10 Kadrowy Pułk Artylerii AK "Granat"
Sztandar powstał w 1998 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy zgrupowania.
Zaprojektował go arch Władysław Łukawski ps. "Lipiec" i Jerzy Kublik ps. "Bandyta".
Sztandar poświęcony został 27 września 1998 r. w kośc. św. Michała Archanioła ul. Puławska 95a w Warszawie przez ks. prob. Józefa Hassa.
Przechowywany jest w mieszkaniu prywatnym chorążego w Warszawie.
|
|
Sztandar Kompanii Syndykalistów Zgrup. "Róg"
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go Stefan Śmigielski b. żołnierz 104 kompanii ZSP.
Sztandar poświęcony został 12 września 1990 r. w bazylice św. Jana ul. Kanonia 6 w Warszawie przez ks. prob. Jerzego Zaleskiego.
|
|
Sztandar Załogi PWPW Samodzielnej Grupy AKPWB/17/S
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go art. plasty Julisz Kulesza b. żołnierz Załogi PWPW.
Sztandar poświęcony został 12 września 1990 r. w bazylice św. Jana ul. Kanonia 6 w Warszawie przez ks. prob. Jerzego Zaleskiego.
|
|
Sztandar Oddziału "Barry"
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektowali go bracia Leonard i Zdzisław Mroczkowie b. żołnierze Oddziału.
Sztandar poświęcony został 3 maja 1990 r. w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie.
Przechowywany jest w kościele Dominikanów św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie.
Docelowo ma być przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego.
|
|
Sztandar VII Obwodu AK "Obroża"
Sztandar powstał w 1990 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Obwodu.
Zaprojektowała go art. plastyk Zofia Porayska.
Sztandar poświęcony został 14 kwietnia 1984 r. w kościele M.B. Częstochowskiej na ul. Zagórnej 5 w Warszawie przez ks. prob. Adama Tymienieckiego g. żołnierza Grupy Kampinos.
Przechowywany jest w mieszk. pryw. inspektora pocztów sztandarowych w Warszawie.
|
|
Sztandar 1 Rejonu VII Obwodu AK "Obroża" pułk "Marianowo-Brzozów"
Sztandar powstał w 1995 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu.
Zaprojektował go Leonard Czajkowski b. żołnierz rejonu.
Sztandar poświęcony został 16 września 1995 r. przez ks. infułata Zdisława Króla.
Przechowywany jest w lokalu koła ul. Batorego 20 w Legionowie.
|
|
Sztandar Środowiska "Jabłonna" ŚZŻAK 1 Rejonu VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1992 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu.
Zaprojektowali go Stefan Rojewski i Edmund Kuklewski.
Sztandar poświęcony został 17 sierpnia 1992 r. w kościele parafialnym Matki Boskiej Królowej Polski w Jabłonnej przez ks. prob Edwarda Żmijewskiego.
Przechowywany jest w Izbie Pamięci Narodowej w Domu Ogrodnika ul. Modlińska 102 w Jabłonnej.
|
|
Sztandar 2 Rejonu "Celków" VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1992 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu.
Zaprojektował go Roman Grabowski b. żołnierz rejonu.
Sztandar poświęcony został 27 września 1992 r. w kościele parafialnym w Markach.
Przechowywany jest w mieszkaniu pryw. dysponenta sztandaru w Markach.
|
|
Sztandar 3 Rejonu "Dęby" VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1996 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu, władz gminy, Akad. Obr. Narod. w Rembertowie, I W-wskiej Bryg. Panc. w Wesołej.
Zaprojektował go arch. Stefan Pracki b. żołnierz rejonu.
Sztandar poświęcony został 11 maja 1996 r. w kościele garnizon. sw. Ojca Rafała Kalinowskiego w Rembertowie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w mieszkaniu pryw. czł. zarz. koła w Rembertowie.
|
|
Sztandar 4 Rejonu VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1993 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu i władz miejskich Otwocka.
Sztandar poświęcony został 3 maja 1993 r. w kościele paraf. sw. Wincentego a Paulo w Otwocku.
Przechowywany jest w mieszkaniu pryw. czł. zarz. w Karczewie.
|
|
Sztandar pułkowy 6 Rejonu VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1994 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Rejonu.
Zaprojektował go mgr inż. Andrzej Matrzak.
Sztandar poświęcony został 2 maja 1994 r. w Pruszkowie.
Przechowywany jest w siedzibie koła Ursus ul. gen. K. Sosnkowskiego 16 w Pruszkowie.
|
|
Sztandar Koła nr 10 ŚZŻAK VII Obwodu AK "Obroża".
Sztandar powstał w 1994 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Obwodu.
Zaprojektował go mgr Jan Baliński.
Sztandar poświęcony został 3 maja 1994 r. w Karczewie przez ks. biskupa Władysława Miziołka kapelana AK w Karczewie w czasie okupacji.
Przechowywany jest w mieszk. pryw V-Prezesa Koła w Karczewie.
|
|
Sztandar Środowiska "Oberlangen".
Sztandar powstał w 1993 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go arch. Zbigniew Wolak i art. mal. Barbara Pawłowska ps. "Iza" b. jeniec obozu w Oberlangen.
Sztandar poświęcony został 18 kwietnia 1993 r. w Katedrze Garnizonowej WP w Warszawie przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia.
Przechowywany jest w Okręgu ŚZŻAK W-wa ul. Koszykowa 82b w Warszawie.
|
|
Sztandar Okręgu Warszawa ŚZŻAK.
Sztandar powstał w 1992 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Sztandar poświęcony został 4 grudnia 1992 r. w Katedrze Garnizonowej WP w Warszawie przez Biskupa Polowego WP gen. Leszka Głódzia.
Przechowywany jest w Okręgu ŚZŻAK W-wa ul. Koszykowa 82b w Warszawie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum Armii Krajowej.
|
|
Sztandar Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1989 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Obwodu "Bażant" 10 p.p. AK.
Zaprojektował go inż. arch. Feliks Dzierżanowski.
Sztandar poświęcony został 10 czerwca 1989 r. w kośc. Królowej Jadwigi w Milanówku przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w Okręgu ŚZŻAK W-wa ul. Koszykowa 82b w Warszawie.
|
|
Sztandar Ośrodka "Osa" Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1992 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy ośrodka.
Sztandar poświęcony został 12 września 1992 r. w kośc. św. Anny w Grodzisku Mazowieckim.
Przechowywany jest w lokalu środ. "Osa" ul. Kilińskiego 8b p. 51 w Grodzisku Maz.
|
|
Sztandar Ośrodka "Bąk" Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1993 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy ośrodka.
Zaprojektowała go mgr sztuki Beata Wirowska.
Sztandar poświęcony został 2 maja 1993 r. w kośc. św. Floriana w Brwinowie przez ks. Mieczysława Rzepeckiego.
Przechowywany jest w lokalu środ. "Bąk" ul. Leśna 7 w Brwinowie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do Muzeum W.P.
|
|
Sztandar Ośrodka "Bagno" Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1993 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy ośrodka i społeczeństwa Błonia.
Zaprojektował go Mieczysław Ipohorski-Lenkiewicz.
Sztandar poświęcony został 13 czerwca 1993 r. w kośc. św. Trójcy w Błoniu przez ks. Jana Wolskiego.
Przechowywany jest w Ratuszu Miejskim ul. Rynek 6 w Błoniu.
|
|
Sztandar Ośrodka "Mielizna" Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1996 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy ośrodka i miasta Milanówka.
Zaprojektował go inż. arch. Feliks Dzierżanowski.
Sztandar poświęcony został 2 czerwca 1996 r. w kośc. św. Jadwigi w Milanówku przez ks. dziek. Zbigniewa Szysza.
Przechowywany jest w lokalu środ. ul. Warszawska 14 w Milanówku.
|
|
Sztandar Ośrodka "Żaba" Obwodu AK "Bażant".
Sztandar powstał w 1993 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy ośrodka.
Sztandar poświęcony został 5 września 1993 r. w kośc. Matki Boskiej w Żyrardowieu przez ks. dziek. Satnisława Janusza.
Przechowywany jest w lokalu środ. w Miejskim Domu Kultury pl. Jana Pawła II w Żyrardowie.
|
|
Sztandar Obwodu AK "Mewa-Kamień".
Sztandar powstał w 1992 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy Obwodu.
Zaprojektował go art. plast. Marek Nojszewski.
Sztandar poświęcony został 14 lutego 1992 r. w Mińsku Mazowieckim przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego i ks. prał. Jana Sikorę b. żołn. Obwodu.
|
|
Sztandar Placówki ZWZ/AK "Glinianka" Obwodu AK "Mewa-Kamień".
Sztandar powstał w 1995 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy placówki.
Sztandar poświęcony został 30 lipca 1995 r. w kośc. św. Wawrzyńca w Gliniance przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego i ks. prał. Jana Sikorę b. żołn. Obwodu.
|
|
Sztandar Obwodu AK "Opocznik" 13 p.p. AK.
Sztandar oddany został w 1991 r. dzięki fundacji T. Z. Knoblów.
Zaprojektował go inż. Waldemar Skowroński b. żołn. Obwodu.
Sztandar poświęcony został 31 sierpnia 1991 r. w kośc. paraf. w Ostrowi Mazowieckiej przez ks. biskupa Edwarda Samsela.
Przechowywany jest w kościele parafialnym w Ostrowi Mazowieckiej.
|
|
Sztandar ŚZŻAK kolo nr 8 Samodz. Bat. AK-NSZ im. Czesława Mączyńskiego
W czasie okupacji batalion posiadał sztandar, który uległ zniszczeniu.
Replika sztandaru oddana została w 1996 r. dzięki fundacji środowiska samodzielnego batalionu.
Kopię oryginalnego płatu z orłem umieszczono na replice.
Sztandar poświęcony został 21 września 1996 r. na mszy polowej w Konstancinie przez ks. biskupa Władysława Miziołka.
|
|
Sztandar Szarych Szeregów Ul-Puszcza Rój-Tom Legionowo
Sztandar hufca Szarych Szeregów powstał w 1996 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy.
Zaprojektował go druh Konrad Karpiński członek Szarych Szregów.
Sztandar poświęcony został 28 września 1996 r. w kośc. św. Jana Kantego w Legionowie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w mieszk. prywatnym chorążego w Legionowie.
W przyszłości sztandar zostanie przekazany do kośc. św. Jana Kantego w Legionowie.
|
|
Proporzec Kręgu Szarych Szeregów w Otwocku
Proporzec powstał w 2002 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy.
Zaprojektował go hm Janusz Komorowski.
Sztandar poświęcony został 1 sierpnia 2002 r. w kośc. św. Wincentego a Paulo w Otwocku przez ks. dziek. Jana Świerżewskiego.
Przechowywany jest w mieszk. prywatnym przew. zarz. kręgu w Warszawie.
|
|
Sztandar Koła Leśników i Drzewiarzy w Warszawie
Sztandar powstał w 1994 r. z fundacji członków środowiska.
Zaprojektował go Jerzy Zaborowski.
Sztandar poświęcony został 24 czerwca 1994 r. w kośc. św. Jakuba pl. Narutowicza w Warszawie przez ks. biskupa Zbigniewa Józefa Kraszewskiego.
Przechowywany jest w siedzibie Koła w Min. Ochr. Środ. Zas Natur. i Leśn. ul. Wawelska 52/54 p. 15 w Warszawie.
W przyszłości sztandar będzie przekazany do Muzeum Pamięci, Walki i Męczeństwa Leśników Polskich w Spale.
|
Copyright © 2006 Maciej Janaszek-Seydlitz. Wszelkie prawa zastrzeżone.