W 1943 w ramach Kedywu została utworzona Centrala
Zaopatrzenia Terenu (CZT) podporządkowana oddziałowi V KG AK.
Na krótko przed Powstaniem został utworzony dobrze uzbrojony
oddział kadrowy, który wchłonął pojedyńcze plutony i grupy z terenu znajdujące się aktualnie w Warszawie. Przyjął
on kryptonim "Czata 49".
Stanowiący pokaźną siłę batalion wszedł w skład
zgrupowania "Radosław". Brał udział w ciężkich walkach na Woli i Starym Mieście
.
Na Starym Mieście poniosła "Czata 49"
największe straty w wyniku bombardowań. 28 sierpnia 1944 na ul. Mławskiej 3 i następnego dnia wśród zabudowań
szpitala przy ul. Zakroczymskiej zginęło kilkudziesięciu ludzi.
W nocy z 30/31 sierpnia część batalionu podjęła próbę desantu
kanałowego ze Starówki na Plac Bankowy
dla stworzenia pośredniego ogniska walki między oddziałami uderzającymi ze
Starówki przez ul. Bielańską, a oddziałami śródmiejskimi. Akcja nie została zakończona powodzeniem wobec braku ataku
od strony Bielańskiej. Pozostali przy życiu powstańcy wycofali się do kanału i przeszli nim do Śródmieścia. Reszta żołnierzy
"Czaty 49" wraz innymi grupami osłonowymi w dniu 2 września 1944 przeszła kanałami do Śródmieścia. Wraz z pozostałymi
oddziałami zgrupowania "Radosław" brali udział w walkach na Czerniakowie i Mokotowie.
Opis odznaki:
Krzyż AK, lecz tarcza poziomo żłobkowana, na niej napis
CZATA 49 / WARSZAWA / 1944 / WOLA / STAWKI / MURANÓW / STARÓWKA / ŚRÓDMIEŚCIE / CZERNIAKÓW / MOKOTÓW. W centrum
tarczy wypukła "kotwica" zakrywająca część napisu. Odznaka posrebrzana. Miedź, wymiary 30,3x30,3 mm.
Bardziej szczegółowy opis historii batalionu "Czata 49" znajduje się na stronie Wikipedii.